Les blogs
du village
chez Séo and Co

chez Séo and Co

Deguemer mat ! lieu de partage & d'échanges

S'inscrire à la newsletter du village

Statistiques
Nombre de visites : 5 975 457
Nombre de commentaires : 1 911
Nombre d'articles : 2 079
Dernière màj le 10/11/2023
Blog créé le 06/12/2009

S'inscrire à la newsletter du blog

S'inscrire au fil RSS

La langue bretonne : ar brezhoneg

 20/08/2013
Le breton a la réputation d'être une langue attachante mais difficile à apprendre. De plus, selon les pays de Bretagne, les mots connaissent des variantes qui compliquent la vie de l'apprenti bretonnant. Voici quelques termes de vocabulaire qui restent universels... dans les limites régionales, cela va de soi !

Villes principales : k êrioù pennañ

Brest : Brest
Carhaix-Plouguer : Karaez-Plougêr
Concarneau : Konk-Kerne
Dinan : Dinan
Dol-de-Bretagne : Dol
Fougères : Felger
Guingamp : Gwengamp
Lanester : Lannarstêr
Lannion : Lannuon
Lorient : An Oriant
Morlaix : Montroulez
Nantes : Naoned
Pontivy : Pondi
Quimper : Kemper
Rennes : Roazhon
Rezé : Reudied
Saint-Brieuc : Sant-Brieg
Saint-Herblain : Sant-Ervlan
Saint-Malo : Sant-Maloù
Saint-Nazaire : Sant-Nazer
Saint-Pol-de-Léon : Kastell-Paol
Tréguier : Landreger
Vannes : Gwened



Le vocabulaire du quotidien : Geriaoueg ar vuhez pemdez

Bienvenue : degemer mat, Donemat
Bonjour : demat
Bonsoir : noz vat
Bonne nuit : nozvezh vat
Au revoir : kenavo
S’il te/vous plaît : mar plij
Merci : trugarez
Excuse-moi : ma digarez
Excusez-moi : ma digarezit
Oui : ya
Non : réponse négative à une question à la forme interrogative, on reprend le verbe à la forme négative. Ex : Est-ce Yann ? Non : Yann eo ? N’eo ket.
Réponse négative à une question interro-négative. Ex : Ce n’est pas Rozenn ? Non. N’eo ket Rozenn ? Nann.
Réponse positive à une question. Ex : Ce n’est pas Steven ? Si : N’eo ket Steven ? Eo.
Les gens : an dud
Petit : bihan
Grand : bras
Bas : izel
Haut : uhel
Neuf : nevez
Jeune : yaouank
Vieux : kozh
Le temps : an amzer
Chaud : tomm
Froid : yen
Frais : fresk
Beau : fall
Le soleil : an heol
La lune : al loar
Le vent : an avel
La pluie : ar glav
La route / le chemin : an hent
La maison : an ti
Le lieu, l’endroit : al lec’h
Quand viendras-tu ? Pegoulz e teui ?
Demain Arc’hoazh / Warc’hoazh
Comment est-elle ? Penaos eo ?
Elle est belle : Kaer eo
Où sommes-nous ? Pelec’h emaomp ?
Nous sommes à Fougères : E Felger emaomp
C’est loin ? : Pell emañ ?
Oui / Non : Ya / N’emañ ket
C’est beau ! : Brav eo !
Combien ça coûte ? : Pegement eo ?
12 euros : 12 (daouzek) euro
Quelle heure est-il s’il-vous-plaît ? : Pet eur eo mar plij ?
Il est dix heures : Dek eur eo
Bonjour, vous allez bien ? : Demat deoc’h, mont a ra mat ?
Bonjour, tu vas bien ? : Demat dit, mat ar jeu ?
Oui, très bien : Ya, mat-kaer
Et vous : Ha ganeoc’h ?
Et toi ? : Ha ganit ?
Comment t’appelles-tu ? : Petra eo da anv ?
Je m’appelle Séverine : Séverine eo ma anv
Quel temps fait-il ? : Penaos eo an amzer ?
Il fait beau : Brav eo
Il fait beau aujourd’hui : Brav eo an amzer hiziv
Il fait chaud ! : Tomm eo !
Oui, il fait vraiment chaud ! : Ya, tomm eo, sur !
Il ne pleut pas : Ne ra ket glav
Il pleut : Ober a ra glav, Glav a ra
Je parle breton : Komz a ran brezhoneg
Je ne parle pas breton : Ne gomzan ket brezhoneg
Je comprends : Kompren a ran
Je ne comprends pas : Ne gomprenan ket
Comment dit-on cela en breton ? : Penaos e vez lavaret se e
brezhoneg ? Petra a vez graet eus se e brezhoneg ?
A demain ! : Ken arc’hoazh ! Ken warc’hoazh !
A la prochaine ! : Ken ar c’hentañ !
A dimanche ! : Ken disul !
Santé ! : Yec’hed mat !
Bonne chance ! : Chañs vat !
Bon voyage ! : Beaj vat !



La mer : Ar mor

La partie maritime du pays : an Arvor
La côte : an aod
La mer : an draezhenn
Le sable : an traezh
Les galets : ar bili
Les rochers : ar c’herreg
Les algues : ar bezhin
La lande : al lanneg
L’ajonc : al lann
Le genêt : ar balan, ar banal
La baie : ar bae
Le golfe : ar pleg-mor
L’île : an enez
La presqu’île : ar c’hourenez
La dune : an tevenn
La falaise : an tornaod
La pointe : ar beg-douar
Les marais : ar gwernioù, ar paludoù
Le port : ar porzh
Le port de plaisance : ar porzh-bageal
Le poisson : ar pesk
La pêche : ar pesketaerezh
Le bateau : ar vag


En ville : E kêr

La ville : kêr
Le centre ville : kreiz-kêr
La rue : ar straed
Le trottoir : ar riblenn-straed
Les piétons : an dud war droad, ar gerzhourien
La voiture : ar c’harr-tan
Le bus : ar bus
Le car : ar c’harr-boutin
Le train : an tren
Le métro : ar metro
Le tramway : an tramgarr
La gare : an ti-gar, ar porzh-houarn
L'aéroport : an aerborzh
La piscine : ar poull-neuial
La patinoire : ar ruzikva
Le cinéma : ar sinema
L’hôpital : an ospital
Le théâtre : ar c’hoariva
La mairie : an ti-kêr
La poste : an ti-post
Où se trouve la poste ? : Pelec’h emañ an ti-post ?
L’office du tourisme : ti an douristed
Le magasin : ar stal
Le supermarché : ar gourmarc’had
La station-service : ar porzh-servij
Le jardin public : al liorzh-kêr
L’école : ar skol
L’auberge de jeunesse : an herberc’h yaouankiz
L’hôtel : al leti


La campagne : Ar maezioù

La partie boisée à l’intérieur des terres : an Argoad
La végétation : ar struzh
La fougère : ar raden
Le bois, la forêt : ar c’hoad
Les arbres : ar gwez
Les châtaigniers : ar gwez-kistin
Les hêtres : ar gwez-faou
Les chênes : a r gwez-derv
Les feuilles : an delioù
La colline : an dorgenn
La montagne : ar menez
La rivière : ar stêr
L’étang : ar stank
Le lac : al lenn
Le ruisseau : ar wazh
Le torrent : ar froud
La terre : an douar
L’herbe : ar geot
Le champ : ar park
Le pré : ar prad
La prairie : ar bradenn
Le jardin : al liorzh
La pierre : ar maen
Le village : ar gêriadenn
La ferme : ar feurm, an atant, ar vereuri
La cour : ar porzh
Les animaux : al loened
L'oiseau : al labous, an evn
Le chien : c'hi
Le chaf : c’hazh
Le cheval : ar marc’h
La vache : ar vuoc’h
Le cochon : ar pemoc’h
La poule : ar yar
Le canard : an houad
Le mouton : an dañvad


La nourriture : Ar boued

De la nourriture : boued
Le repas : ar pred
Bon appétit ! Kalon digor ! Debrit ervat ! Debrit a galon !
Du pain : bara
Du beurre : amann
De la viande : kig
Du poisson : pesked
Des fruits de mer : boued-mor
Des huîtres : istr
Des moules : meskl
Des crevettes : chevr, chevretez
Du crabe : kranked
Du homard : ligistri
Des pommes de terre : avaloù-douar
Des crêpes : krampouezh
Des galettes : galetez
Des saucisses : silzig
La galetière (ustensile) : ar billig
Du kig-ha-farz (plat de résistance) : kig-ha-farz
Du kouign-amann (pâtisserie) : kouign-amann
Du froment : gwinizh
Du sarrazin : gwinizh-du,
Du blé noir : ed-du
Des légumes : legumaj
Du sel : holen
Du sucre : sukr
Des fraises : sivi
Des pommes : avaloù
Du miel : mel
Du lait : laezh
L'eau : dour
Du café : kafe
Du vin rouge : gwin ruz
Du vin blanc : gwin gwenn
Du cidre : ch istr
De la bière : bier
Du muscadet : muskadig
Le bar : an davarn
Le café (lieu) : an ostaleri
Le restaurant : ar preti
L’hôtel : al leti
La crêperie : an ti-krampouezh
J’ai faim ! : Naon am eus !
J’ai soif ! : Sec’hed am eus !
A la vôtre ! / Bonne santé ! : Yec’hed mat !
Un café, s’il vous plaît ! : Ur banne kafe, mar plij !
C’est bon ! : Mat eo !
Je voudrais… : Me am bo…
Où sont les toilettes ? : Pelec’h emañ ar privezioù ?
Elles sont au fond : Er foñs emaint


Les Festivités : Ar Gouelioù

La culture bretonne : sevenadur Breizh
La fête : ar gouel, ar fest
La fête de nuit : ar fest-noz
La fête de jour : ar fest-deiz
La musique bretonne : sonerezh Breizh
Les danses bretonnes : dañsoù Breizh, an dañsoù breizhek
Les cours de danse : ar c’hentelioù dañs
Les musiciens, les sonneurs : ar sonerien
Les chanteurs : ar ganerien
Le chant : ar c’han
Le chant à répondre : ar c’han-ha-diskan
L’instrument de musique : ar benveg seniñ
Le biniou : ar binioù-kozh
La bombarde : ar vombard
Le joueur, sonneur de bombarde : an talabarder
Le joueur, sonneur de biniou : ar biniaouer
Le bagad : ar bagad
La cornemuse écossaise : ar biniou-bras
Les jeux bretons : c’hoarioù Breizh
La salle des fêtes : sal ar gouelioù
Le concert : ar sonadeg
Le festival : ar festival.





 

J'invite un ami à créer son blog
 
Votre prénom :
Prénom de votre ami :
E-mail de votre ami :
 
Message :